Sommige wijndrinkers overkomt het zelden: een geopende fles wijn die niet opraakt. Maar de meer gematigde en (dus!) verstandige wijnliefhebber houdt zo nu en dan een restje over. En dan? Hoe bewaar je een halfvolle fles? En hoe blijft de wijn nog goed? Onze Vinoloog in opleiding Wouter geeft antwoord!
Hoe lang kun je een geopende fles wijn bewaren?
Een vaak gestelde vraag is hoeveel dagen je een wijn kunt bewaren. Helaas zijn er geen vuistregels die je per wijn zeggen hoeveel dagen hij goed zal blijven. Wat wél helpt is begrijpen wat er met wijn gebeurt als de fles geopend is en hoe verschillende typen wijn hierop reageren.
Zodra een fles is geopend maakt de wijn contact met zuurstof en is het slechts een kwestie van tijd tot hij naar azijn smaakt. De wijn is dan geoxideerd. Dit proces kun je vertragen door het contact met zuurstof te beperken en de wijn koel te bewaren.
Oxidatie
Het effect van zuurstof op wijn wordt oxidatie genoemd. Hoe minder zuurstof er bij de wijn komt, hoe beter. Een bijna volle fles doet er langer over om te oxideren dan een fles waar slechts een bodempje in zit. Dit komt doordat de hoeveelheid wijn die in contact staat met zuurstof relatief groter is dan bij een bijna lege fles. De hoeveelheid overgebleven wijn is dus van invloed op de houdbaarheidsduur.
Wijn overgieten
Als er nog maar een of twee glazen wijn in de fles zitten kun je dit restje beter overgieten in een kleiner formaat fles (bijvoorbeeld een halfje van 37,5 cl). Zo beperkt je het zuurstofcontact. Nóg effectiever is om de wijn over te gieten in een plastic frisdrankflesje (uiteraard goed schoongespoeld) en deze zachtjes in te knijpen totdat hij tot aan de rand gevuld is. Dopje dichtschroeven en klaar.
Wijnpomp
In plaats van het zuurstofcontact te beperken kun je ook de zuurstof verwijderen. Er zijn speciale pompjes verkrijgbaar die de zuurstof via een rubberen kurk uit de fles kunnen pompen. Er wordt echter wel gezegd dat deze vacuvin-pompjes ook de ‘ziel’ uit een wijn pompen. Dat klinkt zweverig, maar je trekt inderdaad een hoop aroma’s uit de wijn.
Keep it cool
Oxidatie verloopt sneller als het warm is. Je kunt een geopende fles wijn dus beter in de ijskast bewaren. Dit geldt dus ook voor rode wijn! Je hoort weleens dat rode wijn minder lang houdbaar is dan witte wijn, maar misschien bewaren deze mensen hun rode wijn op het aanrecht in plaats van in de koelkast?
Ook alles willen weten over wijn? Meld je aan voor de SDEN 3 cursus en behaal het wijnbrevet.
Leer alles over wijn tijdens een wijncursus van Passion4wines
Wijngadgets voor de echte wijndrinker
Sinds een tijdje zijn er apparaten verkrijgbaar waarmee je wijn uit een fles kunt tappen zónder de kurk of schroefdop te verwijderen. Met zo’n apparaat, een Coravin, duw je een naald door de kurk die je gebruikt om je glas mee vol te schenken. Vervolgens spuit het apparaat via dezelfde naald een speciaal gas (argon gas) terug in de fles die de wijn tegen zuurstof beschermt. Je kunt de fles nu maanden of zelfs jaren wegleggen. Nadeel? De prijs…
Een beter geprijsd alternatief is de anti-ox wijnafsluiter van Pulltex. Hierbij maak je de wijn wel open, maar sluit je de fles vervolgens met een siliconen stop. In de stop zit een koolstoffilter dat ervoor zorgt dat de wijn tien dagen goed blijft. Maar laten we er vanuit gaan dat je tegen die tijd de fles al op hebt.
Verschillende soorten wijn
Met bovenstaande trucjes en gadgets kun je aanzienlijk langer van een geopende wijn genieten. Hoe lang dit precies is hangt echter ook af van het type wijn dat je hebt geopend. Er zijn een paar richtlijnen:
Had de wijn nog een leven voor zich?
Een vrij goed uitgangspunt is de bewaarpotentie van de wijn. In een vorig artikel gingen we in op de vraag welke wijnen bewaarpotentie hebben. Denk aan wijn van een hoge kwaliteit of wijnen met veel suiker, tannine en/of alcohol. Zo’n wijn blijft, als je deze in een (piep-)jonge fase opent, langer goed dan een eenvoudige supermarktslobber.
Oude wijnen kunnen minder goed tegen een stootje
Lang gerijpte wijnen houden zich minder goed staande als ze eenmaal geopend zijn. Voor een bejaarde fles is het plotselinge contact met zuurstof een (te) grote schok. Een stokoude Bordeaux kun je bijvoorbeeld het beste binnen een uur opdrinken. Daarna stort de wijn in elkaar.
Belletjes vinden het snel welletjes
Net als cola zonder dop verliest een mousserende wijn gauw koolzuur. Vacumeren met een pompje werkt hier averechts: je pompt immers ook het koolzuur uit de fles. Misschien heb je ooit gehoord van een truc met een (zilveren) lepel, die de bubbels zou stoppen. Helaas, dit is klinkklare onzin. Wat wél helpt is een champagnestopper, deze sluit de fles luchtdicht af, waardoor de mousse langer in de wijn blijft.
Natuurwijn wordt sneller azijn
Sulfiet is een conserveringsmiddel dat wijn beschermt tegen oxidatie. Sulfiet wordt aan wijn toegevoegd om de houdbaarheid te verlengen. Aan natuurwijn is geen sulfiet toegevoegd, dus als de fles open is kun je die het beste snel opdrinken.
Uitzonderingen
Enkele wijnen kun je uitzonderlijk lang bewaren nadat ze zijn geopend. Een mooi voorbeeld is Madeira: deze wijn wordt gemaakt onder hoge temperaturen en met veel zuurstofcontact. Warmte en zuurstof zijn killing voor geopende flessen, maar een Madeira is dit gewend, waardoor een geopende fles maanden lang goed blijft. Andere wijnen die lang hun smaak behouden zijn oxidatief gemaakte sherry’s (Amontillado, Olorosso en PX), Tawny Port of dessertwijnen zoals Tokaji Aszú.
Tot slot: is een geopende fles wijn bewaren voor jou teveel gedoe? Drink hem dan gewoon op of zorg dat iemand je helpt! Proost!